…«είμαστε ό,τι τρώμε»,
το σώμα μας είναι μια εξαιρετικά ικανή και πολύπλοκη μηχανή που λειτουργεί ανάλογα με τα «καύσιμα» που την τροφοδοτούμε, τρώμε «μεσογειακά», η Μεσογειακή Διατροφή με ‘εγχειρίδιο χρήσης’ τη μεσογειακή πυραμίδα καθορίζει τη διατροφή μας στη σωστή ποσότητα, στη σωστή συχνότητα και στις σωστές αναλογίες συστατικών, αποτελεί εξαιρετική πηγή ενέργειας για την ευεξία και την καλή φυσική κατάστασή μας, Αρκεί μόνο να την υιοθετήσουμε…
και ως ένας από τους κατεξοχήν Μεσογειακούς λαούς, επιστροφή στις ρίζες
- υιοθέτηση μεσογειακής διατροφής, ως ευεργετικό πρότυπο για την υγεία μας,
- παράλληλα διατηρούμε τα πολιτιστικά στοιχεία για να μην στερηθούμε τα οφέλη του Μεσογειακού Τρόπου Ζωής(ΜΤΖ) και
- η διατήρηση και μετάδοση της μεσογειακής διατροφής στις μελλοντικές γενεές, ως μια βιώσιμη διατροφή, “Το παράδειγμα είναι πάντα πιο αποτελεσματικό από το δίδαγμα” – Σάμουελ Τζόνσον, 1709-1784, Άγγλος συγγραφέας
για να
- αυξηθούν τα ποσοστά μακροβιότητας,
- και να μειωθούν τα ποσοστά θανάτων από καρκίνο και στεφανιαία νόσο, …
- πιθανόν και να εξαφανιστούν …
Οι προστατευτικές ιδιότητες
της μεσογειακής δίαιτας οφείλονται
- στα μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά της,
- τις περιεχόμενες αντιοξειδωτικές ουσίες,
- τις ευεργετικές επιδράσεις στη μεταγευματική λιπαιμία και γλυκαιμία
- και στην ύπαρξη αναστολέων του PAF, σύμφωνα με αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών της τελευταίας δεκαπενταετίας στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών η αθηρωμάτωση ξεκινά από τοπική φλεγμονώδη αντίδραση, που προκαλείται από έναν ισχυρότατο φλεγμονώδη παράγοντα που λέγεται Παράγοντας Eνεργοποίησης των Aιμοπεταλίων (Platelet-Activating Factor).
Μεσογειακή διατροφή συνδέεται με ευεργετικές επιδράσεις για την υγεία
- Αύξηση του προσδόκιμου ζωής
- Μείωση της συχνότητας εμφάνισης των καρδιαγγειακών νοσημάτων
- Μείωση της συχνότητας εμφάνισης του σακχαρώδη διαβήτη
- Μείωση της συχνότητας εμφάνισης της παχυσαρκίας
- Μείωση της συχνότητας εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνο
- Μείωση της συχνότητας εμφάνισης των νόσων Parkinson και Alzheimer
Αξιολογώντας τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής στην υγεία και τη σημασία της στην κοινωνική ανάπτυξη των μεσογειακών χωρών το Νοέμβριο του 2010 η UNESCO έχρισε το μεσογειακό πρότυπο διατροφής, ως πολιτιστικό μνημείο της Ελλάδος, της Ιταλίας και του Μαρόκου. Η ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ με ‘εγχειρίδιο χρήσης’ τη μεσογειακή πυραμίδα βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία διαιτητικών προσλήψεων, θρεπτικών συστατικών σε διάφορα τρόφιμα και τρόπους επιλογής τροφίμων για διατήρηση της υγείας.
Οι παράγοντες που διαμορφώνουν
τα πρότυπα διατροφής, ψυχολογικοί και φυσιολογικοί παράγοντες επηρεάζουν την επιλογή της καταναλισκόμενης τροφής, … Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που διαμορφώνουν τα πρότυπα διατροφής των ατόμων, συμπεριλαμβανομένων:
- φύλου,
- φυσικής κατάστασης,
- σύστασης των τροφίμων, με γνώμονα όψη, γεύση, οσμή,
- προτιμήσεων
- συνηθειών και οικογενειακών προτύπων,
- πολιτισμικών και θρησκευτικών επιρροών (οι οποίες καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τα διατροφικά όρια κάθε λαού),
- κινήτρων (Απώλεια/ πρόσληψη βάρους κ.λπ.. )
- κοινωνικών προτύπων,
- ψυχολογικής κατάστασης, (Σε περιόδους στρες παρατηρείται η κατανάλωση φαγητού πλουσιότερου σε λίπη, περισσότερων σνακ, κατανάλωση λιγότερων φρούτων και λαχανικών και απουσία λήψης πρωινού.
- κοινωνικών περιστάσεων (Συγκεκριμένες περιστάσεις που περιέχουν λήψη τροφής, όπως σε εορτές και σε προσωπικές επιτυχίες προσφέρονται γλυκά, σε γάμους κουφέτα, σε θρησκευτικές εορτές ό,τι απαιτεί η παράδοση)
- μεγέθους συσκευασίας/μερίδας,
- ποικιλίας (έχει παρατηρηθεί μεγαλύτερη κατανάλωση τροφής σε περιστάσεις με μεγάλη ποικιλία τροφίμων)
- κατανάλωσης με παρέα (Συσχετίζεται με μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού).
Διατροφοεξαρτόμενες, παθήσεις. Σε αυτές ανήκουν
- ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ,
- η υπερλιπιδαιμίες,
- τα καρδιαγγειακά νοσήματα
- και η υπέρταση,
- οι φλεγμονώδεις καταστάσεις,
- το μεταβολικό σύνδρομο,
- ορισμένες μορφές καρκίνου
- και η παχυσαρκία.
…«η τροφή είναι το φάρμακό σου και φάρμακό σου η τροφή σου» – Ιπποκράτης. Εξατομικευμένη διατροφή υφίσταται σε τρία επίπεδα:
- στην ειδική διατροφή που βασίζεται σε γενικές κατευθυντήριες γραμμές, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τον τρόπο ζωής,
- στην εξατομικευμένη διατροφή που προσθέτει φαινοτυπικές πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του ατόμου (π.χ. ανθρωπομετρία, βιοχημική και μεταβολική ανάλυση, φυσική δραστηριότητα κ.α.),
- στην πλήρως εξατομικευμένη διατροφή, που βασίζεται σε σπάνιους ή κοινούς γενετικούς πολυμορφισμούς.
Ο πρωταρχικός ρόλος της τροφής που καταναλώνεται είναι η εξασφάλιση πληθώρας θρεπτικών συστατικών, ουσίες που βρίσκονται στις τροφές και εκπληρώνουν μία ή περισσότερες βιοχημικές διεργασίες στο σώμα, όπως παροχή ενέργειας, δημιουργία ιστών και ανάπτυξή τους, μεταβολισμός. Ως «διατροφή» ορίζεται το σύνολο των διεργασιών που εμπλέκονται στην πρόσληψη και εκμετάλλευση ουσιών της τροφής από τους ζώντες οργανισμούς (πέψη, απορρόφηση, μεταβολισμός).
“μέτρον άριστον”
οι αρχές του μέτρου, της ποικιλίας και της ισορροπίας, διέπουν τη σωστή διατροφή
- Μέτρο, όλα τα τρόφιμα μπορούν να καταναλωθούν στη σωστή ποσότητα. Μικρότερες ποσότητες μπορούν να σχετιστούν με ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών ενώ υψηλότερες ποσότητες με παχυσαρκία και κίνδυνο τοξικότητας αν υπερκαταναλώνονται συγκεκριμένα τρόφιμα.
- Ποικιλία. Αφενός πρέπει να καταναλώνουμε τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων (π.χ. φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρια) και αφετέρου ποικιλία τροφίμων από κάθε ομάδα
- Ισορροπία – Ισοζύγιο. Το ισοζύγιο στη διατροφή μας αφορά αφενός το ισοζύγιο στο συνδυασμό της ποικιλίας και του μέτρου, για μια δίαιτα ισοζυγισμένη ως προς τις σχετικές αναλογίες και ποσότητες θρεπτικών υλών. Αφετέρου, αφορά το ισοζύγιο ως προς τις θερμίδες που προσλαμβάνονται από την τροφή και που καταναλώνονται στις φυσικές δραστηριότητες του ατόμου.
- Κάλυψη θρεπτικών αναγκών. Μια σωστή διατροφή για ένα ενήλικα υγιή, πρέπει να του παρέχει τις απαιτούμενες θρεπτικές ύλες ώστε να γίνει αναπλήρωση των συστατικών του σώματος και να διατηρηθεί η ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Παράλληλα, πρέπει να του παρέχει τις απαιτούμενες θρεπτικές ύλες ώστε να προσλάβει ο οργανισμός την απαραίτητη ενέργεια.
Κύρια σημεία διατροφικών οδηγιών:
- να είναι πλούσια σε ελαιόλαδο, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης, διαιτητικές ίνες και άλλα μεσογειακά τρόφιμα,
- να περιλαμβάνει μερικές φορές την εβδομάδα ψάρια,
- να περιλαμβάνει μέτρια ποσότητα κρασιού,
- να μην στερείται ζωικών τροφίμων και λίπους και
- να περιέχει λίγα κορεσμένα λιπαρά οξέα και μάλιστα η μεγαλύτερη ποσότητα των κορεσμένων λιπαρών πρέπει να προέρχεται από τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Σημαντική παράμετρος της σωστής διατροφής. Η κατανάλωση συχνών γευμάτων (5-6 την ημέρα) συνδέονται με πιο σωστό βάρος, η κατανάλωση πρωινού γεύματος οδηγεί σε ευκολότερο κορεσμό κατά τα γεύματα, καλύτερη νοητική λειτουργία, καλή θρεπτική κατάσταση και καλύτερο βάρος, επιφέρει θετικές επιδράσεις στη μνήμη, την προσοχή και την απόδοση των παιδιών στο σχολείο.
Τρώμε Ελληνικά – Υγεία και Καθαρό περιβάλλον – καταναλώνουμε άφθονα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, προτιμώντας τοπικά και εποχιακά προϊόντα, χρησιμοποιούμε ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λίπους. Καταναλώνοντας ελληνικά προϊόντα ενισχύουμε τις τοπικές ποικιλίες και μειώνουμε τις εκπομπές του CO2 αφού μειώνονται οι μετακινήσεις, δηλαδή τα τροφοχιλιόμετρα των τροφίμων, όταν επιλέγουμε ένα προϊόν είναι καλό να σκεφτόμαστε δύο πράγματα: από πού καταφτάνει και με τι μεταφορικό μέσο.
Η υγεία και ο φόβος της ασθένειας, είναι πολύ σοβαρός παράγοντας που ωθεί τα άτομα να τροποποιήσουν τη διατροφική τους συμπεριφορά, υιοθετώντας πιο υγιεινές συνήθειες. Η υποδειγματική διατροφή αποτελεί τον τελικό στόχο, αλλά η υιοθέτηση της σε καθημερινή βάση μπορεί να γίνει προοδευτικά.
“για να είσαι καλά πρέπει να τρως καλά” – Ancel Keys Αμερικανός φυσιολόγος που μελέτησε την επίδραση της διατροφής στην υγεία
